Lian ti ngagunakeun pupuh, rumpaka tembang oge sok ngagunakeun sisindiran.
contona ieu di handap :
Ari gorek-gaorek teweuw,
eunteup dina kayu jaran
ari poek poek ludeung
ngabelaan kasukaan
Batur mah dibaju hideung
Abdi mah kabaya wae
Batur mah dipikatineung
Abdi mah sangsara wae,
LALANDIAN
Lalandia nyaeta sesebutan maksudna teh bisa muji, bisa oge moyok. kota kota biasana sok menang lalandian . sabenerna lain kota atawa patempatan bae, anu sok meunang landian teh, jelema oge loba anu dilandi.
Kawih teh nyaeta lalaguan sunda bebas, anu henteu kauger atawa kaiket ku aturan, boh laguna, boh rumpakana. Lalaguan pop sunda karangan nano.S, Doel sumbang, atawa nu sok dihaleuangkeun ku seniman calung Hendarso, eta teh lagu kawih. Contoh lagu kawih "Bubuy Bulan" (ciptaan Beni Corda),"kalangkang", "Anjeun", "Cinta" (Cipataan Nano.S), "Emen" (ciptaan Nico), "pangandaran", "somse" (ciptaan Doel sumbang), "Mawar Bodas", "Dina amparan sajadah" anu di kawihkeun ku Hendarso, "Curug Cidulang" jeung "ulah ceurik" anu dihaleuangkeun ku Yayan Jatnika. upama aya lagu bebas tangtuna aya nu teu bebas atawa kauger ku aturan, boh laguna, boh rumpakana, anu kitu teh di sebutna tembang.cianjur sok di sebut seni tembang, sabab lagu jeung rumpakana, aya aturanana anu maneuh. upamana bae rumpakana dina wangun pupuh.
lian kawih jeung tembang aya deui kakawihan. kakawihan teh lalaguan barudak. upamana bae "Cingciripit", "Ayang-ayang Gung", "Sasa limpetan", "Eundeuk-eundeukan", jeung "Cingcangkeling". Kakawihan biasana dihaluangkeun bari arulin.
KAWIH JEUNG TEMBANG
Kawih teu kaungger ku pupuh
Tembang kaungger ku pupuh
lagu anu asalna ti b.inggris/b.indosia eta teh termasukna kawih.
Mingpin acara rapat.
Mingpin Rapat
Aya sababaraha hal anu perlu diperhatikeun upama urang rék mingpin rapat, supaya lumangsung kalayan lancar, di antarana: 1. Catat materi nu bakal dirapatkeun. 2. Siapkeun notulén, nya éta tukang nuliskeun hal-hal nu penting dina rapat. Utamana hasil rapat. 3. Usahakeun rapat dimimitian saluyu jeung waktu nu geus ditangtukeun. 4. Sanggeus saréréa karumpul, langsung buka: - Ngucapkeun salam - Ngahaturkeun nuhun kana kadatangan hadirin - Sebutkeun mareri pasualan nu rék dirapatkeun - Sebutkeun tata-tertib rapat. 5. Dina waktuna méré kasempetan ka hadirin nyarita, kudu diwatesanan, boh waktuna, boh jumlahna. Lain ti éta kudu teges deuih. 6. Upama aya pananya, jawabna ulah ngayayay, tapi sing tandes jeung ringkes. 7. Upama geus meunang kacindekan, gancang tutup. Ulah poho ngahaturkeun nuhun ka hadirin.
Rapat Rencana Piknik Akhir Taun Kelas XI Materi : Tempat Tujuan Waragad
Pembukaan rapat Assalamualaikum Wr Wb Langkung ti payun mangga urang sanggakeun puja sareng puji ka Gusti Alloh. Margi ku kersa Mantena urang sadaya tiasa ngumpul ngariung, di ieu tempat, kalayan dipaparin kaséhatan. Timpah hatur nuhun ka sadayana, Ibu wali kelas sareng rerencangan sadaya kana kasumpinganana. Salajengna supados teu nyangkolong kana waktos, saéna rapat urang kawitan. Réréncangan nu sami hadir, urang téh tos terang yén dina akhir taun ieu urang salaku kelas XI bakal papisah deui ku lantaran kelas XI nu naek ka kelas XII bakal dirobah deui susunan murid-muridna. Ku sabab kitu, dina raraga perpisahan ieu teu aya salahna lamun urang sakelas ngayakeun piknik ka tempat wisata. Tah gunana rapat ieu téh pikeun ngabahas pamaksadan piknik éta. Nya nu utamanamah ngabadamikeun masalah tempat jeung waragad.
Di dieu sim kuring ngawakilan panitia ngasongkeun sababaraha tempat nu sakintena bisa dijadikeun tempat tujuan wisata, di antarana : anyer (Banten), cibodas (Cianjur), lembang (Bandung), Pangandaran (Ciamis), Pelabuan ratu (Sukabumi). Tah tina lima tempat téh dua diantarana nyaéta di sabudeureun gunung, jeung tilu diantarana nyaéta si sabudeureun basisir. Namung éta nembé usulan ti panitia, upami aya usulan tempat sanés mangga ké di dugikeun dina bagian tanya jawab. Masalah nu salajengna ngeunaan masalah waragad, numuntkeun pangalaman waraga nu diperlukeun pikeun piknik salami sadinten sawengi téh nyaeta Rp. 700.000/jalmi. Eta tos kalebet ongkos, tuang, sareng akomodasi. Tah sakintenamah warag éta oge disaluyukeun sareng tempat anu bakal urang tuju. Tah upami tampat anu dituju parantos sapuk, urang oge kira-kirana tiasa nangtukeun kinten-kinten waragad aku diperyogikeun. Teu kudu matok sakitu sabab ieu nembe rapat awal, tiasa waé éta waragad téh robah. Namung dia waktos ayeuna kedah ditangkukeun rarancangna.
Tah rencana kagiatan parantos didugikeun ku sadérék …. Salaku ketua panitia. Ayeuna pribados salaku moderator masihan kasempetan ka para hadirin pikeun ngajukan patarosan atanapi ngajukeun pamadegan ngeunaan rencana kagiatan anu ku bakal dilakukeun ieu. Sajabi ti éta sim kuring dina bagian ieu masihan kasempetan pikeun 3 urang panaros, pami waktos kinten-kinten masih cekap bakal ditambih kana bagian 2 pikeun 3 orang panaros deui.
Alhamdulilah…. Sapertos anu nembé diaoskeun ku Notulén, rapat parantos ngahasilkeun sababaraha putusan. Mugi-mugi dina waktosna tiasa dilaksanakeun kalayan lancer. Teu hilap sim kuring ngahaturkeun nuhun kana kahadiran réréncangan sadaya dina rapat ieu. Kirang langkungna salami sim kuring mingpin rapat, aya cariosan anu teu matak nyelekit kana ati atanapi anu matak tugenah manah, hapunten anu kasuhun. Salejengna rapat urang pungkas ku sasarengan maca hamdalah, Alhamdulillah…
Maca Pedaran
Adat Istiadat Dina Ngalamar
Prah dimana-mana, atawa biasa kapanggih. Kaasup di luar nagri. Saméméh lalaki jeung awéwé resmi dikawinkeun, sok dimimitian heula ku acara ngalamar. Ngan carana anu teu sarua atawa béda-béda téh. Cara ngalamar urang Amérika, pasti beda jeung Indonesia. Nya kitu deui antara urang Jawa Tengah atawa Jawa Timur jeung urang Sunda. Urang Sunda ogé gumantung kana waktu jeung tempatna. Cara ngalamar jaman baheula jeung ayeuna,pasti henteu sarua. Nya kitu deui cara ngalamar orang Cianjur jeung urang Banten, éta ogé moal sarua deui. Ngalamar jaman ayeuna leuwih gampang jeung sederhana. Béda jeung jaman baheula, loba pisan cara jeung aturanana. Jaman beheula mah, antara si lalaki anu ngalamar, jeung si awéwé nu rék dilamar téh, tacan tangtu wawuh. Ari ayeuna mah apan, umumna lain waé geus wawuh, tapi geus jadi bébéné (kabogoh). Jadi nu disebut ngalamar téh, ukur formalitas atawa nanya resmi, siap henteuna si awéwé diajak kawin. Atuh jawabanana ogé, moal aya nolak. Langsung satuju, malah sakalian nangtungkeun waktuna. Ari sababna lain ti padawawuh, biasana sarua bogohna. Tah ngalamar jaman baheula mah can tangtu kitu. Teu unggal ngalamar pasti ditarima. Bisa waé awéwéna nolak, boh lantaran boh teu bogoh, boh lantaran geus kapiuhan ku nu séjén. Ngan dina nolakna tara togmol nyebut embung. Upamana langsung ngajawab, “ Punten pun anakna henteu bogheun” Atawa, “Punten parantos aya nu gaduh”. Tapi diusahakeun sangkan dina nolakna, henteu matak nyerieun hate pihak nu ditolak. Contona, “Nya éta pun anak téh, teu acan aya niat rarabi. Ma’lum kénéh masih bau jaringao.” Padahal nemp umurna, geus meujeuhna dikawinkeun. Ngan ku sabab awéwéna teu bogoh atawa kolotna teu satuju, lamaranana kapaksa ditolak. Lamun haying leuwih jentré awéwéna teu bogoheun, carana nolak bisa ku cara mapandékeun kana manuk. Biasana manuk titiram. “Nya éta gaduh manuk téh titiran emas, sakurungna kedah sareng titiran emas deui.” Maksudna anak kuring téh teu bogoheun. Bisa jadi lantaran anu ngalamarna kurang kasep. Baheula mah sual jodo téh kacida apikna. Méméh ngalamar jeung narima lamaran, kudu puguh heula, anak saha, beunghar atawa hentau. Boga pangkat atawa ukur jelema biasa. Tegesna, ditaliti heula kaayaan kulawargana, bisi hentu sarua atawa henteu saimbang. Ari sabab harita mah, anak ménak kudu jeung anak ménak deui. Nu beunghar kudu jeung nu beunghar deui. Nya kitu deui jeneng, jodona wajib ka nu jeneng deui. Kumaha carana supaya apal? Biasana rerencepan dipaluruh. Mun teu kitu, ku cara malibir téa. Utamana lamun tacan waauh. Di Cianjur baheula, aya kabiasaan kieu: titaha si lalaki, ngahaja nyémah ka kulawarga awéwé. Sanggeus disuguhan, si Pribumi sok buru-buru nanya: “Geuning aya pikeresaun naon, asa raraeuwas teuing?” cék pribumi. “Nya éta gaduh manuk, mung teu acan gaduh kurungna,” “Kagungan manuk naon kitu?” “Titiran emas” “Euleuh atuh kurung na ogé kedah kurung nu saé. Kaleresan gaduh hiji, hég teu acan aya manukan.” Tina obrolan diluhur kanyahoan wéh, boh lalakina boh awéwéna sarua turunan ménak. Béda deui upama si sémah nyebutkeun manuk piit atawa ukur cangkurileung. Nya kitu deui upama pribumi ukur nyebutkeun aya kurung biasa, hartina turunan jelema biasa. Cara séjenna dina nyuguhan. Upama pribumi hayang némbongkeun, yén manéhna kulawarga ménak, wadah suguhna sok ngagunakeun bahan poslén. Utamana pisin jeung cangkirna. Engkéna saméméh ki sémah ngasaan susuguh pribumi, sok nanya kieu: “Euleuh ieu cacangkir aya ku saé aya ku saé, moal lepat deui bahanna tina poslén,” maksudna nanyakeun naha enya pribumi téh kulawarga ménak? “Leres poslén asli wedalan Cina,” maksudna bener malah ménak bolongkotan. Lain ngan ukur tuturunan, atawa boga gelar radén paméré pédah aku buyutna kungssi digawaé di karaton. Dijawab deui ku ki sémah, “Kaleresan, di rorompok ogé gaduh hég sami heug mani sami pisan,” maksudna sarua manéhna ogé kulawarga ménak asli. Eta anu dicaritakeun di luhur, kakara ngalar tahapan kahiji. Upama kira-kita sarua satuju, isuk pageto kira-kira bakal datang deui, resmi ngalamar. Tahapan ka dinya disebutna neundeun omong. Duanana kakara satuju. Tapi, boh pihak awéwé, boh pihak lalaki , acan katingali ku jangji nanaon. Ku kituna teu menunang masing rék ngabatalkeun ogé. Naon sababna disebut neundeun omong? Sabab pihak lalaki tacan méré nanaon. Mung barangbeuli téa mah acan méré tanda pangjadi.
Rarangkén Tengah -ar-
Tangtu baé bobotoh nggris mah marekel duit cukup Kecap marekel asal kecapna tina mekel (bekel) + rarangkén tengah -ar- Bekel = bekal Bekel + N- = Mekel (Membawa bekal) Mekel + -ar- = Marekel = (Membawa bekal)
Bedana lamun mekel itu pikeun subjek tunggal. Sedengkeun marekel untuk subjek jamak. Perhatikeun conto di handap. Conto: Abdi mekel sangu ka sakola. Saya membawa nasi ke sekolah. Barudak mekel sangu ka sakola. Saya membawa nasi ke sekolah.
Conto lain : indit – arindit dahar – dalahar diuk – dariuk
Rarangken Hareup N-
Perhatikeun cutatan ieu di handap.
Perhahatikan kutipan di bawah ini.
Alat-alat olahraga jeung kasenian teu kudu ngadadak ngayakeun atawa meuli sabab geus sagala nyampak di sakola. Perkara waragad geus sadia di bendahara OSIS.
Dina wacana di luhur aya kecap nu ditulis kandel, nyaeta:
Pada wacana di atas ada kata yang dicetak tebal, yaitu:
ngadadak asal kecap tina dadak + N- (nasal nga-)
ngayakeun asal kecap tina aya + N- (nasal nga-) + -keun
meuli asal kecapna tina beuli + N- (nasal m-)
nyampak asal kecapna tina sampak + N (nasal ny-)
Geura ilikan conto rarangken hareup N- (nasal) sejenna ieu di handap!
Coba perhatikan contoh awalan N- (nasal) lainnya di bawah ini!
n- + takol jadi nakol (memukul)
nga- + adat jadi ngadat (kumat)
nge- + cor jadi ngecor (mengecor)
ny- + cebor jadi nyebor (menyiram)
ng- + kumbah jadi ngumbah (mencuci)
n- + tulis jadi nulis (menulis)
m- + baca jadi maca (membaca)
n- + tempo jadi nempo (melihat)
m- + pulung jadi mulung (memungut)
Lirik Kawih
"MOJANG PERIANGAN"
Mojang PrianganAngkat ngagandeuang Bangun taya karingrang Nganggo sinjang dilamban Mojang Priyangan. Pergi melangkah
Seperti tidak ada keraguanMemakai kain Mojang priyangan Umat imut lucu Sura seuri nyariLarak-lirik keupat
Mojang Priangan.Tersenyum lucu Tertawa Larak lirik Mojang priangan Diraksukan kabaya Nambihan cahayanaDangdosan sederhana Mojang Priyangan….. Berpakaian kebaya Menambah cahayanya Dandanan sederhana Mojang Priyangan Mojang anu donto Matak sono nu nempoMun tepung sono ka … Mojang Priyangan. Gadis yang seksi Membuat kangen yang melihat Jika bertemu kangen dengan …
Mojang priyanganGareulis maranis Disinjang lalenjang Éstu surup nu nempo Mojang Priyangan … mojang priyangan … Mojang Priyangaaaann….
Cantik manisBerkain dan tinggi langsing Sangat menarik perhatian yang melihat Mojang priangan mojang priangan
"BUBUY BULAN"
Bubuy bulan bubuy bulan sangray bentangPanon poe panon poe di sasate Unggal bulan unggal bulan abdi teang Unggal poe unggal poe oge hade
bubuy bulan sangrai bintangmatahari matahari disate setiap bulan setiap bulan saya jemput setiap hari setiap hari juga baik
Situ Ciburuy laukna hese dipancingNyeredet hate ningali Ngeplak caina Duh eta saha nu ngalangkung unggal enjing Nyeredet hate ningali sorot socana
situ ciburuy ikannya susah dipancingmenggetarkan hati melihat luas airnya duh itu siapa yang lewat tiap pagi menggetarkan hati melihat sorot matanya
"ANJEUN"
Perempuan
Teu aya deui, nu mikacinta iwal anjeunTeu aya deui, nu mikamelang iwal anjeun Pangnyaahna sadunnya, pangbageurna sadunnya Iwal anjeun
tak ada lagi yang dicintai kecuali kamu tak ada lagi yang perhatian kecuali kamu paling sayang sedunia, paling baik sedunia hanya kamu
Anu heman tur daria, anu jangji satiaNgan ukur anjeun yang sayang dengan benar-benar, yang janji setia hanya kamu
Duh aduh aduh aduhHate bagja bisa papanggih jeung anjeun Duh aduh-aduh aduh Hate reugreug aya sagigireun anjeun
duh aduh aduh aduhhati bahagia bisa bertemu dengan kamu duh aduh aduh aduh hati tenang ada di samping kamu
Ngan saeutik hanjakalnaLamun tepang osok ngajak rurusuhan Dasar kudu kanyahoan horeng anjeun geus rimbitan hanya sedikit yang disesalkan jika bertemu suka mengajak buru-buru dasar harus ketahuan ternyata kamu sudah beristri
Laki-laki
Teu aya deui nu mikamelang iwal anjeunTeu aya deui nu kagundamkeun iwal anjeun Inggis beunang ku batur Inggis bogoh ka batur, iwal anjeun
tak ada lagi yang terimpikan kecuali kamutakut dapat oleh orang lain takut mencintai orang lain, hanya kamu
Unggal peuting babacaanMapatkeun pelet asihan Husus keur anjeun
Duh aduh aduh aduh Kurang dahar, kurang sare mikir anjeun Setiap malam membaca mengucapkan pelet jampi-jampi supaya disenangi hanya untuk kamu
duh aduh aduh aduhDuh aduh aduh aduh Hayang deukeut, hayang geugeut Ngan jeung anjeun
duh aduh aduh aduhingin dekat ingin ingin cinta hanya dengan kamu
Dasar kudu kanyahoanNgirim surat salah ngasupkeun eusina Gurat sial jeung cilaka Putus ka ditu ka dieu
dasar harus ketahuanmengirim surat salah memasukan isinya dasar sial dan celaka putus ke sana ke sini
"PEYEUM BANDUNG"
Dimana mana di kampung di kotaTos kakoncara ku nikmat rasana Sampeu asalna teu direka-reka
Naon namina duh matak kabitadimana-mana di kampung dan di kota sudah terkenal oleh nikmat rasanya
sampeu asalna teu direka-rekaapa namanya duh membuat tergoda
Peuyeum bandung kamashurPangaosna teu luhur Ku sadaya kagaleuh Sepuh jeung murangkalih
peuyeum bandung terkenalharganya tidak tinggi oleh semua terjangkau orang tua dan anak-anak
Mangga cobian bilih panasaranPeuyeum ti bandung henteu sambarangan silakan dicoba jikalau penasaran